Fonds voor herstel en heling slavernijverleden vanaf 1 juli 2026 operationeel

Suriname en Nederland zetten nieuwe gezamenlijke stap tijdens staatsbezoek

Tijdens een dialoogsessie in Paramaribo hebben Suriname en Nederland op maandag 1 december 2025 belangrijke vervolgstappen besproken in het gezamenlijke traject rond erkenning, heling en herstel van het slavernijverleden. De ontmoeting vond plaats tijdens het staatsbezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima en werd bijgewoond door president Jennifer Simons, traditionele gezagdragers en vertegenwoordigers van nazaten van tot slaaf gemaakten, Inheemsen en Marrons.

Een concreet resultaat is dat het Subsidieprogramma Maatschappelijke Initiatieven Trans-Atlantisch Slavernijverleden voor Suriname 2026–2030 vanaf 1 juli 2026 openstaat voor aanvragen. Het programma is onderdeel van het Nederlandse Fonds Slavernijverleden van €200 miljoen, waarvan €66 miljoen is gereserveerd voor Suriname.

President Simons: “Het diepe verdriet leeft voort – maar samen zetten we een stap vooruit”


President Jennifer Simons benadrukte tijdens de sessie het blijvende emotionele gewicht van het slavernijverleden binnen Surinaamse gemeenschappen. Ze noemde het kringgesprek “een noodzakelijke stap op weg naar gezamenlijk herstel” en verwees naar de rol van de Surinaamse Nationale Reparatiecommissie en het CARICOM 10-puntenplan.

Volgens de president moet het fonds vooral worden gezien als bewustwordings- en onderwijsfonds, niet als een vorm van directe reparatie:

“De kwestie van daadwerkelijke reparatie moet later, met inachtneming van het CARICOM-plan, besproken worden. De dialoog van vandaag opent de weg voor een team dat namens beide landen zal werken aan de invulling van het proces na de komma.”

Koning Willem-Alexander: “Ik voel me verantwoordelijk voor mijn voorgangers”

De koning toonde zich zichtbaar geraakt door het traditionele zuiveringsritueel voorafgaand aan de sessie. Hij herhaalde zijn excuses van 1 juli 2023 en benadrukte het belang van luisteren:

“Het is een moment om te luisteren naar wat onder u leeft en hoe wij samen kunnen bouwen aan een toekomst. De pijn gaat generaties door, en ik voel me verantwoordelijk voor mijn voorgangers.”

“Excuses zijn niet het eindpunt” – boodschap van traditionele leiders

Fiti Makandra: Vergiffenis, maar met verwachting van vervolg

Wilgo Ommen, voorzitter van Para Plantages en lid van Fiti Makandra, zei dat de gemeenschap de excuses van de koning waardeert, maar benadrukte dat de echte stap nu komt:

“Excuses alleen zijn niet voldoende; wij kijken uit naar het proces na de komma.”

Saramaccaanse granman Aboikoni: structurele verbetering noodzakelijk

Granman Albert Aboikoni wees op de structurele achterstelling van Inheemsen en nazaten en riep op tot concrete financiële steun en intensievere dialoog:

“Er moet een goed gesprek komen over hoe teruggave en financiële steun vorm kunnen krijgen.”


Subsidieprogramma Suriname 2026–2030: zo werkt het

De beleidsregels die horen bij het programma zijn vastgesteld in de Staatscourant van 19 november 2025 (nr. 39224).

Opening en budget

  • Aanvragen: 1 juli 2026, 12.00 uur t/m 28 september 2026, 15.00 uur (NL tijd)
  • Totaal subsidieplafond 2026–2030: €27 miljoen
  • Programmaperiode: tot 31 december 2030

Voor wie?

Subsidies zijn beschikbaar voor:

  • maatschappelijke organisaties
  • grassrootsorganisaties
  • kennisinstellingen

mits statutair gevestigd in Suriname, of als partner binnen het Koninkrijk.

Welke projecten komen in aanmerking?

1. Capaciteitsversterking

kennisopbouw, netwerken, technische ondersteuning

  • €5.000 – €25.000
  • Looptijd: max. 1 jaar

2. Maatschappelijke activiteiten

onderzoek, culturele en educatieve projecten, ceremonies

  • Kleine subsidies: €5.000 – €25.000
  • Grote subsidies: €25.000 – €500.000
  • Looptijd: max. 2 jaar

3. Activiteiten van natuurlijke personen via een organisatie

  • Subsidie: tot €1.500.000
  • Looptijd: max. 4 jaar

Voorwaarde: alle projecten moeten aantoonbaar bijdragen aan bewustwording, verwerking of herstel en direct ten goede komen aan nazaten van tot slaaf gemaakten, Marrons of Inheemsen.

Nederland: “Excuses zijn de komma, niet het punt”

De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, David van Weel, bevestigde dat de excuses van 2023 het begin markeren van een langdurig en gezamenlijk proces:

“De excuses zijn een komma, geen afsluiting. Het fonds is opgericht om het proces van herstel en heling te ondersteunen.”

Hij benadrukte dat Suriname binnen het bredere Koninkrijkskader een eigen, op lokale behoeften toegesneden regeling krijgt.

Vooruitblik: samen werken aan herstel

De bijeenkomst markeert een nieuwe fase in de relatie tussen Suriname en Nederland. Waar excuses eerder het startpunt vormden, ligt de nadruk nu op structurele ondersteuning, dialoog en duurzame projecten.

Onder leiding van Edgar Dikan, adviseur van het Surinaamse presidentschap, is afgesproken dat een gezamenlijk team wordt gevormd dat het vervolgtraject – het zogenoemde proces na de komma – verder zal vormgeven.

Met het nieuwe subsidieprogramma dat op 1 juli 2026 start, krijgt Suriname voor het eerst een omvangrijk beleidsinstrument om maatschappelijke initiatieven over het slavernijverleden op grote schaal te ondersteunen.


Foto's: Communicatie Dienst Suriname

Populaire posts van deze blog

Afbeelding
  Wassenaar wederom decor van VHP in herbezinning: Santokhi beraadt zich in besloten vergadering Wassenaar – Wassenaar lijkt opnieuw het toneel te zijn van een cruciaal moment binnen de Vooruitstrevende Hervormingspartij (VHP). In Hotel Van der Valk is voormalig president van Suriname en huidig VHP-voorzitter Chan Santokhi bijeen met een select gezelschap voor een besloten vergadering. De bijeenkomst, persoonlijk door Santokhi belegd, markeert mogelijk een nieuw hoofdstuk in de koers van de partij. Volgens de uitnodiging, die door Santokhi werd verstuurd, is het doel van de bijeenkomst om van gedachten te wisselen over de actuele politieke situatie in Suriname en te spreken over de toekomstige richting van het land. Vanwege de beperkte capaciteit en het besloten karakter was vooraf aanmelden verplicht. Alleen genodigden met een bevestiging worden toegelaten en dienen zich bij aankomst te legitimeren met een geldig identiteitsbewijs. Opvallend is dat juist dit hotel in Wass...
Read more »
Afbeelding
  Ronald Venetiaan (1936–2025): Een staatsman van formaat, een mens van eenvoud Door Eric Mahabier 8 november 2025 – Leidschendam Suriname rouwt om het overlijden van Ronald Runaldo Venetiaan , oud-president en een van de meest gerespecteerde leiders die het land ooit heeft gekend. Op 89-jarige leeftijd is hij heengegaan, na een leven dat volledig in het teken stond van dienstbaarheid, integriteit en waardigheid .  Venetiaan wordt dinsdag 11 november 2025 gecremeerd. Vijftien jaar lang stond hij aan het roer van de Republiek Suriname — drie termijnen waarin hij de natie leidde met rust, rede en rechtlijnigheid . Venetiaan was een man die geloofde in principes, niet in populisme; in luisteren, niet in luidheid . Hij was, kort gezegd, een staatsman van formaat — en tegelijk een mens van eenvoud. Een tiener, een vlag en een glimlach Mijn eerste ontmoeting met Ronald Venetiaan vond plaats lang voordat ik journalist werd. Ik was toen een tiener met een opme...
Read more »
Afbeelding
  Koning en Koningin beginnen aan bomvol Suriname-programma met tal van meereizende ministers Het staatsbezoek van Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima aan Suriname wordt gekenmerkt door een uitzonderlijk uitgebreid programma én een opvallend grote delegatie bewindspersonen die hen vergezelt. Van 1 tot en met 3 december reist een brede selectie ministers en een staatssecretaris mee om de samenwerking tussen beide landen op uiteenlopende terreinen verder te versterken. Onder de meereizende bewindspersonen bevinden zich minister David van Weel (Buitenlandse Zaken), die het Koninklijk Paar op de eerste dag begeleidt, en minister Foort van Oosten (Justitie en Veiligheid), die verantwoordelijk is voor de begeleiding op de overige dagen. Daarnaast nemen ook minister Gouke Moes (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en staatssecretaris Thierry Aartsen (Infrastructuur en Waterstaat) deel aan verschillende onderdelen van het programma. Hun aanwezigheid onderstreept de breedte van de t...
Read more »
Afbeelding
  Ricardo Panka wordt benoemd tot nieuwe ambassadeur van Suriname in Nederland Met hem krijgt Den Haag weer een ambassadeur die in Suriname geworteld is De ervaren politicus Ricardo Panka wordt benoemd tot nieuwe ambassadeur van de Republiek Suriname in het Koninkrijk der Nederlanden. Hij wordt Buitengewoon Gevolmachtigd Ambassadeur van Suriname met als standplaats Nederland.  Zijn voordracht markeert een belangrijk moment in de Surinaamse diplomatie: er komt opnieuw een ambassadeur met de Surinaamse nationaliteit die woonachtig is in Suriname. Ricardo Panka brengt een flinke dosis diplomatieke ervaring met zich mee. Sinds 2019 is hij Gevolmachtigd Ambassadeur , en eerder diende hij als Tijdelijk Zaakgelastigde bij de Ambassade van Suriname in Indonesië (2017–2019), nadat hij in 2017 de Diplomatenopleiding Mid-Level Diplomacy in Indonesië succesvol afrondde. Panka is een bekend gezicht in de nationale politiek. Hij maakte jarenlang deel uit van De Nationale Assemblée...
Read more »
Afbeelding
  Parmessar onthult massale deviezenvlucht – “Bijna alle valuta-uitstroom komt van diaspora” NDP-fractieleider Rabin Parmessar heeft tegenover EM Newsroom verklaard dat bijna alle deviezenvlucht uit Suriname wordt veroorzaakt door diaspora-personen. Volgens hem hebben vooral Surinamers in het buitenland enorme bedragen overgemaakt via lokale banken om eigendommen te verkopen of gelden te repatriëren. Deze onthulling deed Parmessar parallel aan zijn bijdrage tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen in De Nationale Assemblee, waar hij sprak van een “zorgwekkende en structurele uitstroom van schaarse deviezen” uit het land. Cijfers tonen zorgwekkende stijging Uit het officiële Overzicht G-uitvoer 2024 – oktober 2025 blijkt dat er in slechts tien maanden van 2025 al USD 26,4 miljoen aan buitenlandse valuta is uitgevoerd — meer dan over het hele jaar 2024, toen het totaal USD 24,9 miljoen bedroeg. Volgens Parmessar is de kapitaalvlucht vooral merkbaar sinds de Deviezencommissi...
Read more »
Afbeelding
  ARCHIEFGEHEIMEN 1975 :  Het Nederlandse verhaal  (deel 1) “Geen overhaaste onafhankelijkheid”:  EM Newsroom toont aan dat Nederland en Suriname wél degelijk uitgebreid hebben voorbereid op 1975 Er bestaat een hardnekkig beeld dat de onafhankelijkheid van Suriname in 1975 overhaast, ongecoördineerd en zonder gedegen voorbereiding tot stand kwam. In publieke debatten, op sociale media en zelfs in sommige historische analyses wordt vaak gesteld dat Den Haag en Paramaribo “blindelings” richting 25 november 1975 gingen. Het overheersende idee is dat beide regeringen, gedreven door politieke druk en emotie, nauwelijks tijd of structuur hadden om de staatkundige, economische en sociale consequenties van onafhankelijkheid zorgvuldig uit te werken. Een diepgravende reconstructie van EM Newsroom, gebaseerd op honderden pagina’s documenten uit de Nederlandse MICOS-archieven (Ministeriële Commissie Onafhankelijkheid Suriname), archieven van ministeries, ambtelijke werkgr...
Read more »
Afbeelding
  MILJOENEN EURO AAN ONBESTEED GELD UIT VERDRAGSMIDDELEN TUSSEN NEDERLAND EN SURINAME Tientallen jaren wantrouwen, bureaucratie en verdwenen administratie laten reusachtige som geld onverklaard achter EM Newsroom / Exclusief onderzoek Uit documentonderzoek van EM Newsroom blijkt dat miljoenen euro’s, mogelijk zelfs enkele honderden miljoenen, aan verdragsmiddelen nooit zijn besteed, ondanks dat ze juridisch wél waren toegekend. Geld dat bedoeld was voor ontwikkeling, infrastructuur, onderwijs en gezondheidszorg ligt nog altijd onbeheerd of onverklaard. Het staat op rekeningen, is nooit opgevraagd of is administratief spoorloos verdwenen tussen onafgemaakte projecten en ontbrekende dossiers. In 2013 verklaarden Suriname en Nederland dat de restanten van 13 miljoen euro aan verdragsmiddelen een bestemming hadden gekregen voor de gezondheidszorg en de agrarische sector. Maar het onderzoek van de redactie wijst uit dat er nog altijd sprake is van resterende verdragsmiddelen ...
Read more »
Afbeelding
  Ambassadeur Ricardo Panka ontvangt Surinaamse gemeenschap na overhandiging geloofsbrieven Kort na het aanbieden van zijn geloofsbrieven aan Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander heeft Z.E. Ricardo Panka , de nieuw benoemde Buitengewoon en Gevolmachtigd Ambassadeur van de Republiek Suriname in Nederland , woensdag 26 november een warm samenzijn gehad met de Surinaamse gemeenschap op de ambassade. De Surinaamse Nederlanders die aanwezig waren, ontvingen de ambassadeur met veel enthousiasme en warmte, en heetten hem namens de gemeenschap van harte welkom. Ambassadeur Panka, die door President H.E. Jennifer Geerlings-Simons in deze functie werd benoemd, sprak tijdens de bijeenkomst een toespraak uit waarin hij de historische betekenis van zijn installatie benadrukte. Hij omschreef het aanbieden van zijn geloofsbrieven als “een zeer indrukwekkend en historisch moment, zowel voor mij alsmede voor de natie Suriname.” Het moment krijgt extra gewicht doordat Suriname dit jaar ...
Read more »
Afbeelding
  EM Newsroom presenteert: ARCHIEFGEHEIMEN 1975:  Het Nederlandse verhaal De waarheid die iedereen kon zien, maar niemand zag Door de redactie — EM Newsroom | Speciale Onderzoeksreeks Een datum die iedereen kent — maar niemand écht begrijpt 25 november 1975. De dag waarop Suriname onafhankelijk werd. Het is een mijlpaal die in het collectieve geheugen is gegrift, maar waarvan de échte geschiedenis nooit grondig onder de loep is genomen. Vijftig jaar lang lagen de archieven open en vrij toegankelijk, maar nauwelijks iemand dook diep genoeg om te ontdekken wat er werkelijk gebeurde achter de schermen. Tot nu. Start van een nieuwe onderzoeksreeks In aanloop naar 50 jaar onafhankelijkheid lanceert EM Newsroom een diepgravende en meerluikige serie: ARCHIEFGEHEIMEN 1975 . Onze redactie onderzocht maandenlang honderden pagina’s aan openbare, maar vergeten documenten: MICOS-dossiers, kabinetsnota’s, diplomatieke rapporten uit Den Haag en Londen, en Surinaamse stukken d...
Read more »
Afbeelding
  Koninklijke onderscheiding voor Rajendre Khargi De voormalig Surinaamse ambassadeur in Nederland, Rajendre Khargi, is door koning Willem-Alexander benoemd tot Ridder Grootkruis in de Orde van Oranje-Nassau, bij bevordering. De benoeming is verleend voor zijn verdiensten als Buitengewoon en Gevolmachtigd Ambassadeur van de Republiek Suriname bij het Hof van Zijne Majesteit de Koning te ’s-Gravenhage. Het koninklijk besluit werd genomen op 30 augustus. Khargi werd in 2019 al benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij was destijds voorgedragen door Ramon Ramsodit van Satya Dharma. In die periode was Khargi voorzitter van de Stichting Diaspora Leerstoel Lalla Rookh. In november 2020 werd hij door president Chan Santokhi benoemd tot ambassadeur van Suriname in Nederland. Zijn geloofsbrieven werden in februari 2021 aangeboden aan de koning. Zijn ambassadeurschap in Nederland werd op 28 augustus 2025 beëindigd, waarna de Surinaamse regering hem terugriep naar Paramarib...
Read more »